Me seit ja, üsi Dialäkte verschwindi geng meh. Mir bruuchi geng meh hochdütschi oder ängleschi Usdrück. Reins Bärndütsch ghör me afang nume no bi aute Lüt, i abglägnige Täler oder ir Diaspora. Stimmt überhoupt nid. I weiss en Ort, wo me geng no urchigs Bärndütsch redt, mit Usdrück, wo me scho es paar Kilometer öschtlech oder weschtlech nümm versteit: ir Chuchi.
Vielech gits wüsseschaftlechi Studie, warum das so isch. I kenne se nid. Aber i cha mers dänke. Ir Chuchi fuerwärchet me geng no mit Gräät, wos scho vor hundert Jahr gä het. U wes hüt im hingerschte Chrache e Pizzeria un-es Thayreschtorant git, e Schnitzer isch geng no e Schnitzer, e Hegu e Hegu – u-n-es Löcherbecki kes Sibli.
Chunnt derzue, dass me ds Choche meistens nid im Internet lehrt, sondern bi de Müetere u de Grossmüetere (ömu bis itze…) abluegt, u die heis übernoh wo ihrne Müetere u Grossmüetere. U drum lö die meischte o hüt no d Suppe la plodere, dr Teig la habe, d Miuch la übergheie, d Sosse la aa-hocke, dr Schtock la aa-brännte. Drum tüe mr geng no güetzele, brätzele, käfele, güügele…u mängisch haut o söile.
Drum brägle mr geng no Schtierenouge, schmürzele (nid?) mit Anke, tüe Nidle ufe Zwätschgechueche. Drum rede mr vo Aaschnitt, Mürggu, Gröibschi, Brösmeli, Ässmäntu u Chuechetrööli. Vo ggäderigem Fleisch, vo früsche Weggli, herte Brotröift, vo Guu u Chuscht.
U we o die meischte ke Chuchischurz me aalege zum Aabraate, so nähme sie doch geng no dr Pfanneblätz, ds Abtröchnitüechli, dr Abwäschhudu; griife zur Ghüderschufle, zum Zapfezieher u zum Fägchessu. U ergere sech ab u zue über ds Gschtellaasch im Schüttschtei.
Das aues tönt wunderbar autmodisch, aber irgendwie gliich vertrout. Wie Fotzuschnitte u Meertrübeli-Gomfi, Gnagi u Suurchabis, Chnöpfli u Suure Mocke.
U we d Ching itz schnäderfrääsig tüe, we sie scho vorem Znacht vom Dessär wei ga schnouse, de gits nume eis: kes Bettmümpfeli! U scho gar keni Tufi.
E Guete!
(Und no ne Tipp: löht dä Teggscht mau dür nes Übersetzigsprogramm!)
